Er komen langs de A16 tussen de Moerdijkbrug en de Belgische grens 28 windmolens die schone energie opwekken. Er is afgesproken dat een kwart van het rendement uit de windmolens geïnvesteerd wordt in lokale projecten. In de meeste gemeenten gaan die projecten over:  

1. energie besparen: in woningen, bedrijfspanden, verenigingslokalen, scholen etc.
2. energie schoon opwekken: bijvoorbeeld door het plaatsen van zonnepanelen op grote daken waar meerdere omwonenden aan mee kunnen doen. 

Om de projecten op te starten en verder te brengen zijn drie lokale stichtingen in Drimmelen, Moerdijk en Zundert opgericht. In Breda zijn vier wijk- en dorpsraden betrokken. Vorige maand gingen we in gesprek met de stichtingen in Moerdijk en Zundert. Nu gaan we in gesprek met de Bredase wijk- en dorpsraden en de Drimmelse stichting STED. 

We beginnen in Breda en spreken met Paul Bindels van de wijkraad buitengebied Breda Zuid-West, Marian Verheij van de Dorpsraad Princenhage, Bert van de Haar van het bewonerskomitee Haagse Beemden en Pieter Koenraads van het Dorpsplatform Prinsenbeek. Alle vier persoonlijk betrokken bij de energietransitie. Paul woont bijvoorbeeld al 43 jaar in ‘zijn’ buitengebied en is al net zo lang actief betrokken bij zijn woonomgeving. Zoals hij zelf aangeeft: “Ik vind het belangrijk dat je een bijdrage levert aan je woonomgeving. Omdat ik altijd in de techniek heb gewerkt, kan ik nu een mooie brug slaan tussen windmolens en de mensen uit de buurt.”

Het beste ervan maken

Windmolens zijn niet overal graag gezien, en dat hebben de wijk- en dorpsraden ook in hun buurt ervaren. Zo geeft Paul aan: “Natuurlijk was er ook hier in het begin tegenstand. Mensen vroegen zich af: wat betekent de komst van windmolens voor de waarde van mijn woning bijvoorbeeld, of voor de overlast die ik ga ervaren? Als wijkraad zijn we er vanaf het eerste uur bij betrokken. Want ja, de kans was groot dat de windmolens er toch gingen komen. En als je meepraat, kun je in ieder geval invloed uitoefenen.” Dat bevestigt ook Pieter: We moeten het beste zien te maken van de windmolens, ze komen er toch.”

Betrekken van bewoners

Pieter vertelt verder: “Ik vind het wel de moeite waard om te kijken hoe je naast lasten ook lusten voor omwonenden kunt organiseren, en iedereen mee te krijgen in verduurzaming.” Marian geeft aan dat ze het belangrijk vindt dat bewoners betrokken worden. En ook Bert geeft aan dat communicatie heel belangrijk is. Maar van de andere kant ook lastig. Bert: “Er is nu nog weinig te zien. En ook hebben we als wijkraad de capaciteit niet om iedereen te bereiken. Maar we hebben wel plannen. Zo vind ik het heel belangrijk dat we mensen om wat voor reden dan ook niet mee kunnen doen aan de energietransitie toch helpen uit het rendement uit de windmolens.”

Paul: “Ik verwacht dat we veel mensen pas kunnen betrekken als de windmolens zichtbaar worden. En als we inderdaad met het rendement uit de molens lokale projecten kunnen starten. Samen met de omliggende buurtschappen zijn we bijvoorbeeld in Effen bezig met de verduurzaming van astorie en het kerkgebouw. Het is onze wens om op het dak van de kerk zonnepanelen te installeren waar de gemeenschap aan mee kan doen.”

Marian heeft ook plannen in Princenhage: “We zijn de twee dorpshuizen de Dobbelsteen en de Koe aan het verduurzamen met infrarood verwarming, triple glas, zonnepanelen en led-verlichting.” En daarnaast wil ze ook huishoudens bewust maken van hun gebruik van energie.

Isoleren is altijd goed

Als we Breda verlaten, en richting Drimmelen gaan, spreken we met Marijke Vos van Stichting Energietransitie Drimmelen (STED). Marijke zet zich net als haar Bredase collega’s in om de lokale energietransitie in haar gemeente voor alle inwoners te versnellen met het rendement uit de windmolens. Dit doet STED door lokale initiatieven te ondersteunen met kennis, een actief netwerk en eventueel financiële inzet. Marijke vertelt: “STED heeft het afgelopen jaar een Drimmelens Energie Akkoord (DEA) opgesteld samen met de gemeente Drimmelen, waarin staat hoe het rendement uit de windmolens wordt ingezet. Zodra de windmolens draaien en geld opbrengen, willen we snel kunnen reageren. Daarom hebben we in de DEA vastgesteld dat we de komende tijd voornamelijk gaan inzetten op plannen die te maken hebben met het isoleren van woningen. Een zogenaamde ‘geen-spijt’ maatregelen, want isoleren is altijd goed.”

Marijke vertelt verder: “Ook zien we veel kansen voor ‘zon op dak’. Dit kan om grote collectieve zonneprojecten gaan. Maar we staan ook open voor initiatieven vanuit inwoners, zoals bij een voetbalvereniging in Lage Zwaluwe waar ze graag hun park willen verduurzamen. Om zulke initiatieven goed te kunnen ondersteunen in de uitvoering, ontwikkelen we nu de juiste randvoorwaarden.”

Dit artikel is samen met  drie vragen over Energie A16 verschenen op 24 maart 2021 in Breda Vandaag, Moerdijkse Bode en Zundertse Bode.