Terheijden is het eerste energieneutrale en aardgasvrije dorp van Nederland

 

Terheijden is hard op weg het eerste energieneutrale en aardgasvrije dorp van Nederland te worden. Met het Traais Energie Collectief (TEC) werken inwoners aan duurzaamheid. Het verhaal van een groen dorp in wording.

TEC-keet, staat er in stoere letters op een bouwkeet aan het water van de Mark, bij de entree van Terheijden, niet ver van Breda. Het dorp in de gemeente Drimmelen is trots op het Traais Energie Collectief (TEC). Hún collectief, want de dorpelingen hebben zelf de krachten gebundeld om aan de groene weg te timmeren.

Aardgasvrije wijken

Toen in oktober 2018 het ministerie van Binnenlandse Zaken met 3,4 miljoen euro aan subsidie over de brug kwam uit het rijksprogramma ‘aardgasvrije wijken’ kon Traaie, zoals Terheijden in de volksmond heet, uit de startblokken. 74 gemeenten deden een beroep op een pot van 120 miljoen euro, 27 draaien nu proef. Terheijden (6000 inwoners, 2500 huizen) was één van de gelukkige. Het dorp draait vanaf 2025 op een eigen windturbine op snelwegknooppunt Zonzeel, op 40.000 zonnepanelen in een weiland én op een eigen warmtenet. Dat net voedt dan de eerste 334 woningen in de Hoofdstraat, waar de leidingen inmiddels al zijn gegraven. Nergens anders in het land is de schop zo voortvarend de grond ingegaan als hier. Aangewakkerd door de groene passie van ‘energieman’ Pim de Ridder (48), geboren in Terheijden. Hij woont nu in Nijmegen waar hij zes jaar geleden al pionierde met een coöperatief windmolenparkje. Daar trekken nu 1100 mensen stroom uit.

Voor De Ridder komt een droom uit: zijn geboortedorp zelfvoorzienend met stroom en warmte. Als hij ons via de TEC-bouwkeet meeneemt langs de plekken waar het moet gebeuren ontmoeten we zijn ouders, in hun huis aan de Hoofdstraat. Zijn vader Jan de Ridder (74) glundert bij de verrichtingen van zijn zoon. De energietransitie krijgt opeens een gezicht. Zijn ouders wonen pal aan de bouwput, loopplanken voor de deur. De aanleg van de riolering in de straat is zelfs even on hold gezet om de warmteleidingen erbij te leggen.

Ik geloof in de gemeen­schap van Terheijden

Pim de Ridder, Traais Energie Collectief (TEC)

Gemeenschap

Het rijksgeld is direct ingezet, terwijl de bevolking in bijeenkomsten in allerijl wordt bijgepraat. De Ridder twijfelt geen moment. ,,Ik zie het als sport zoveel mogelijk mensen mee te krijgen’’, zegt hij in de bouwkeet als we even stilstaan bij een T-shirt met de gevleugelde tekst ‘Yes we can if we Traai’. Er staat een maquette van hoe je rivierwater opslaat en verwarmt, er draait een video over ‘het dorp van de toekomst’, met een terugblik op de jaren 70 toen Terheijden een eigen zwembad uit de grond stampte met geld uit een loterij: het Puzzelbad.

De Ridder (gehuwd, twee kinderen) studeerde politiek en maatschappij, werkte voor Nuon en begon het bedrijf Izzy-Energieprojecten (acht man sterk). ,,Ik wil gemeenschappen helpen het heft in eigen hand te nemen, de regie te nemen. Daarom doe ik dit, in mijn geboortedorp. Want ik geloof in de gemeenschap van Terheijden. Het Puzzelbad is op eigen kracht gebouwd, er is gemeenschapszin.’’ Over een jaar moet de windturbine er staan, als onderdeel van Windenergie A16, met in totaal 28 enorme windmolens aan de verkeersader.

,,Op zich jammer’’, zegt De Ridder. Liever was hij zelfstandig gegaan met de Traaise windmolen, omdat aan de flanken van de A16 niet iedereen blij is met de komst van de molenwieken. Verzet klinkt door, wat Terheijden kan vertragen. Hoe dan ook: ,,Niet ieder dorp heeft een eigen kastje van Enexis, Terheijden wel. We trekken een kabel van de A16 naar ons dorp, naar het kastje. Vijf kilometer. Letterlijk rechtstreeks de elektronen leveren tot in je huis. Dat heeft hetzelfde effect als een zonnepaneel op je dak.’’

Lees verder op BN DeStem (bron van dit artikel).