1. Vanuit uw rol ziet u vele kleinere energie-initiatieven in de regio West-Brabant. Hoe kijkt u naar Energie A16?

“Ik zie Energie A16 als kiem van vele onderwerpen waarop wij als professionals in de energiesectorkunnen voortbouwen. Om te beginnen vind ik Energie A16 een mooi voorbeeld van samenwerken over gemeentegrenzen heen. De gesprekken over de windmolens in de A16-regio waren al begonnen voordat de regionale energiestrategieën gestart zijn. Het besef dat we de energietransitie samen moeten aanpakken, is eigenlijk heel tekenend geweest voor de hele ontwikkeling van de regionale energiestrategieën. Een tweede onderwerp waar Energie A16 vroeg mee was, is de ambitie voor lokaal eigenaarschap. Ook landelijk is dat steeds nadrukkelijker het streven. Je zou kunnen zeggen dat het eerste zaadje hiervoor geplant is in de A16-regio. En het laatste voorbeeld wat ik wil noemen is het passende schaalniveau van organiseren waar actief naar gezocht is. Het Rijk was door de omvang van het project eigenlijk de logische uitvoerder. Maar gevoelsmatig was het Rijk te ver weg in relatie tot de impact van de windmolens op de omgeving. Er is toen gekozen om de verantwoordelijkheid over te dragen naar de provincie. Een schot in de roos. Ook bij de RES West-Brabant hebben we gekozen voor een trekkersrol voor het Waterschap Brabantse Delta, passend bij het schaalniveau van de ambities en doelen waar wij voor staan.”

2. Naar de RES. Wat is de stand van zaken met de regionale energiestrategie in onze regio West-Brabant?

“Dit interview komt op een goed moment, de RES West-Brabant is namelijk onlangs definitief vastgesteld door onze stuurgroep bestaande uit bestuurlijk vertegenwoordigers van gemeenten, waterschappen uit de regio, samen met de provincie en Enexis. Wij noemen dit document nu de RES 1.0. Dat gaat nu de lokale besluitvorming in. Dat betekent dat eind maart, begin april 2021 het document wordt besproken en hopelijk ook vastgesteld in alle gemeenteraden, de provincie, het waterschap en Enexis als netbeheerder. Daarmee lopen we iets voor in Nederland. Doel is dat elke RES-regio medio 2021 een vastgestelde RES 1.0 vastgesteld heeft. En vervolgens herijken we de plannen elke twee jaar. Dan volgt dus RES 2.0.”

3. Wat is het belangrijkste energiethema in onze regio?

“In de RES 1.0 is de opgave voor grootschalige opwek verdeeld over de regio en vastgelegd. We hebben daarbij rekening gehouden met een wens van veel van de inwoners in onze regio, namelijk om maximaal in te zetten op zonnepanelen op bestaande daken. Windenergie is over het algemeen niet populair, maar wat ik wel goed vind om te melden is het financiele aspect. Windenergie is vele malen goedkoper dan zon op velden en daken, als je de kosten van subsidies en van het elektriciteitsnet meeweegt. En de energietransitie is toch al een complexe en kostbare opgave. De hoeveelheid windenergie is in de mix met zon belangrijk om de energievoorziening in de toekomst betaalbaar te houden. Maar ja, het is moeilijk om de energiepuzzel goed te leggen. Je moet dan rekening houden met vele kanten van dezelfde medaille: kosten, het beschikbare energienet, de landschappeljke inpassing en draagvlak.”

“In de komende jaren gaat warmte een nadrukkelijkere rol spelen. Nu ligt er een klein warmtenet in West-Brabant dat verwarmt wordt door de Amercentrale. Dat warmtenet willen we in de toekomst graag uitbreiden. Maar waar we de warmte vandaan halen is nog wel de vraag. Er zijn verschillende opties. Biomassa heeft niet de voorkeur. Alternatieve warmtebronnen zoals afvalwerkers, of echt andere technieken zoals geotermie of restwarmte van duurzame waterstof lijken kansrijk.”

4. Wat is uw visie op hoe we het beste mensen in onze regio betrekken bij de grote opgave van de energietransitie?

“Draagvlak speelde al vanaf de start van de lokale energiestrategie een grote rol. En dat gaat dan niet over ‘u vraagt wij draaien’. Het gaat om het gesprek. We wilden gevoel krijgen bij wat de zorgen van de mensen zijn. En de vraag die we ons doorlopend stellen is, hoe kunnen we met die zorgen omgaan? Hoe kunnen we die benutten om tot betere plannen te komen? Hoe kunnen we mensen beter informeren? Het gaat dan niet alleen over feiten, maar ook over inzicht bieden in verschillende meningen, belangen en zorgen. We hebben daarom ook diverse middelen en kanalen ingezet, van werkateliers tot vragenlijsten en een digitale community. We nemen de input serieus en laten binnenkort ook zien wat we ermee hebben gedaan in de RES 1.0.”

“We hebben gedurende het proces geleerd dat er een grote behoefte is aan informatievoorziening, waar we eerder dachten dat mensen hun informatie liever bij hun eigen gemeente wilden halen. Daarom starten we in 2021 met een eigen nieuwsbrief voor een breed publiek. We willen vooral ook benaderbaar zijn. In gesprek blijven op regionaal niveau.”

5. Wat is uw persoonlijke drijfveer om betrokken te zijn bij dit thema?

“Daar kan ik kort over zijn: ik wil de wereld gewoon een stukje beter achterlaten. Ik vind het als professional belangrijk om ook persoonlijk actief en betrokken te zijn. Je kunt je dan veel beter inleven in de dilemma’s die er ook bij horen. Bij het Waterschap bijvoorbeeld zoeken we naar manieren om energieneutraal te worden. En datzelfde proces loop ik privé in mijn eigen woning ook door. Mijn gasverbruik is laag, ik heb zonnepanelen en een luchtwarmtepomp. Maar omdat ik in een vooroorlogshuis woon, is het afsluiten van de gasleiding nog ingewikkeld. En al die ervaringen die ik bij mij thuis in Rijen opdoe, deel ik graag. Daarom heb ik me ook aangemeld als energieambassadeur in de gemeente Gilze Rijen.”

“Ja, met de windmolens van Energie A16 raken jullie achtertuinen, maar met de warmtetransitie kom je echt achter de voordeur van mensen.”