Elk project kent ‘stuwende krachten’. Oftewel: mensen die op de achtergrond bergen werk verzetten. In deze rubriek gaan in gesprek met zo’n stuwende kracht. We spraken Erik Koppen, adviseur Geluid en Windenergie bij Arcadis, over de inzet van de Geluidsverwachting.nl app voor Energie A16.

Einstein op het gebied van geluid en windenergie

Erik Koppen is adviseur Geluid en Windenergie bij Arcadis. Zoals zijn functietitel al doet verklappen, houdt Erik zich bezig met alles op het gebied van geluid en windmolens. “Van prognosestudies tijdens de ontwikkelingsfase van windparken tot aan geluidsmetingen wanneer de windmolens in bedrijf zijn en zelfs beleidsmatige studies in binnen- en buitenland”, vertelt Erik. Een soort Einstein op het gebied van geluid en windenergie dus. Maar ook de ontwikkeling van een app hoort bij zijn taken. Hij vertelt hoe het idee is ontstaan: “Bij de ontwikkeling van vrijwel ieder windpark zijn er zorgen bij omwonenden over het geluid en de slagschaduw, omdat ze niet weten wat hen te wachten staat. Door variaties in wind, is het geluid van windturbines erg complex. Dat helpt niet bepaald om de zorgen weg te nemen. Daar komt nog eens bij dat iedereen geluid op een andere manier ervaart. Toen bedachten we: wat nou als we het geluid kunnen voorspellen?”

De proef op de som

Erik vertelt verder over de uitwerking van het idee: “We hoopten dat omwonenden zich minder zouden storen aan het geluid, wanneer zij van tevoren de geluidsverwachting kunnen inzien. Net zoals je minder last ervaart van een lawaaiig feestje bij de buren als je van tevoren een briefje in de bus ontvangt. Een soort buienradar, maar dan voor het geluid van windmolens. RWE had het lef om met ons het idee te testen in een pilotproject met omwonenden van het Brabantse windpark Kattenberg-Reedijk. Naast een geluidsverwachting, kregen omwonenden ook de mogelijkheid om op ieder moment van de dag hun persoonlijke geluidservaring door te geven. Zij vonden het fijn dat ze serieus werden genomen”, vertelt Erik. ‘Helaas’ ondervonden de omwonenden weinig hinder van de windturbines. “In één jaar tijd hebben we op een 7-punts hinderschaal alleen de laagste drie hinderscores doorgekregen. De maskering van het windturbinegeluid door het geluid van de nabijgelegen snelweg A58 speelt hierbij een belangrijke rol. Een positief resultaat voor de omwonenden en RWE natuurlijk, maar voor ons leerdoel niet”, zegt Erik lachend.

Zichtbare verbeteringen

Op basis van de resultaten van het pilotproject besloten RWE en Arcadis om de app ook voor het Windpark Eekerpolder langs de N33 in te zetten. Dat project leverde wél de nodige geluidsklachten op. “Omwonenden klaagden vooral over een bromgeluid. Die feedback hebben we gecombineerd met geluidsmetingen, operationele data van de windmolens en de lokale weersverwachtingen zoals in de app worden getoond. Dat heeft waardevolle inzichten opgeleverd, waar ook de turbinefabrikant mee aan de slag kon. Nadat een aantal verbeteringen waren doorgevoerd in de besturingssoftware van de windmolens lieten nieuwe geluidsmetingen in het veld zien dat het geluid bij de meest kritische frequenties substantieel was gereduceerd.  Ook liet de continue monitoring van de beleving via de app zien dat de negatieve feedback met de helft was verminderd! Wat dus bij het pilotproject niet naar voren kwam, hebben we hier ten volle kunnen beproeven”, vertelt Erik.

Eerste feedbackresultaten Energie A16

Voor Energie A16 wordt de app sinds juni 2022 ingezet als informatiekanaal tijdens de bouwfase van de windparken. Sinds januari 2023 biedt de app per adres actuele geluids- en slagschaduwverwachtingen en is de feedbackfunctie live gegaan waarbij direct omwonenden hun ervaringen kunnen delen. We vragen Erik naar de eerste resultaten. “Inmiddels is de app gedownload door zo’n 350 omwonenden. In het dashboard zie ik de resultaten van alle woningen die zich bevinden binnen een straal van 10 keer de tiphoogte, wat neerkomt op zo’n 2 kilometer rondom de windmolens. Tot nu toe zijn er 44 feedbackreacties binnengekomen, afkomstig van 18 verschillende adressen. De feedback die we tot nu toe binnenkrijgen laat een gemengd beeld zien. Gezien het nog beperkte aantal feedbackreacties is het te vroeg om hieruit conclusies te trekken. Bij deze de oproep aan alle omwonenden om frequent de beleving van de windmolens door te geven, ook wanneer er geen hinder wordt ervaren. Dat geeft ons een completer beeld”, aldus Erik.  

Download ‘m nu

De app is onder de naam ‘Geluidsverwachting.nl’ gratis te downloaden via de Google Play of AppStore voor iedereen in de betrokken gemeenten: Moerdijk, Drimmelen, Breda en Zundert. Op 29 maart 2023 organiseerde Energie A16 een webinar over het gebruik van de app en deelden we de eerste feedbackresultaten. Binnenkort volgt een terugkoppeling.